Բենջամին Ֆրանկլինը վստահ էր, որ բարկությունը երբեք չի բռնկվում առանց պատճառի, բայց այն հազվադեպ է լինում հարգելի: Եվ այո, մասնագետների պնդմամբ, բոլոր էմոցիաները անհրաժեշտ են, օգտակար և որոշակի դեր են խաղում մեր կյանքում։ Զայրույթը այդ թվում, այն անհրաժեշտ է ու օգտակար, քանի որ օգնում է մեզ արձագանքել յուրաքանչյուր իրավիճակի, որը մենք ընկալում ենք որպես վտանգ, ինչպես նաև մեզ հնարավորություն է տալիս հակադրվել ցանկացած իրադարձության, որը խաթարում է մեր ծրագրերը։
«Բոլոր էմոցիաներից, որոնցից մարդը ուզում է խուսափել, զայրույթը ամենաապստամբողն է: Այն ամենադժվարն է վերահսկման տրվում»,- MedMedia.am-ի հետ զրույցում նշեց հոգեբան Աշխեն Մկոյանն ու բարկությունը որակեց ամենագրավիչը բացասական հույզերի մեջ. արդարացնող ներքին մենախոսություն, որը խթանում է ծայրահեղ գրգռման, գիտակցությունը լցնում է բարձրագույն աստիճանի համոզիչ փաստարկներով, որպեսզի դուրս հանի սեփական զայրույթը:
Հոգեբանի խոսքով՝ բարկությունը գործիք է, որը օգնում է և պաշտպանվել, և հարձակվել։ «Օրգանիզմում գործի է դրվում ռեակցիա՝ այտերը կարմրում են, արյան ճնշումը բարձրանում է, սիրտը արագ է բաբախում, մկանները լարվում են»,-ասաց Աշխեն Մկոյանն ու հավելեց. «Սակայն, բուռն ջղայնության ֆոնին մեր ինտելեկտուալ ֆունկցիաները քնում են՝ մենք մի պահ կորցնում են հասանելիությունը մեր ուղեղին ու տրամաբանությանը»։
Հարկ է նկատել, որ զայրույթը դառնում է խնդիր այն ժամանակ, երբ մենք չենք կարողանում կառավարել այն։ «Չկառավարվող բարկությունը ընդունակ է կործանել մարդուն կամ նույնիսկ նրա շրջապատը՝ չթողնելով նրան ռացիոնալ մտածել և դրդում ագրեսիվ վարքի»,-ասաց մասնագետն ու առանձնացրեց հետևյալը.
Այն դառնում է խնդիր, եթե
- Իրավիճակին համապատասխան չէ,
- Պոռթկումները շատ հաճախ են լինում և ազդում են կյանքի որակի վրա,
- Առաջանում են նրանից, ինչը վաղուց է եղել,
- Տանում է հարձակման, վնասում է մարդու առողջությունը կամ սեփականությունը
- Քայքայում է սիրելիների հետ հարաբերությունները,
- Վնասում աշխատանքին,
Միաժանակ հոգեբանն առաջարկեց մի քանի ցուցում, թե ինչպես վարվել ջղայնության հետ, որ չվնասենք ոչ մեզ, ոչ դիմացինին։
- Ջղայնությունը մշտապես բորբոքող մտքերի հետ աշխատանքը, թերևս այն լիցքաթափելու ամենաազդեցիկ միջոցներից մեկն է. առաջին հերթին պետք է ոչնչացնել այն համոզմունքները, որոնք սնում են զայրույթը: Մտածմունքները զայրույթի կրակի մեջ յուղ են լցնում: Բայց իրերին այլ հայացք նետելը կհանգցնի կրակը: Ոստի, նորից նկարագրեք իրավիճակը ավելի դրական տեսանկյունից, այսինքն իրավիճակը այլ՝ առավել դրական շրջանակի մեջ դրեք։
- Ֆիզիկական վարժությունները օգնում են «պարպել» նեգատիվ էներգիան և ազատվել վատ մտքերից։
- Շատ կարևոր է նաև շնչառությունը։ Ճիշտ շնչառությունը օգնում է հանել լարվածությունը և կարգի բերել մտքերը։ Երբ զգում եք, որ ջղայնանում եք, խորը շունչ քաշեք։ Փորձեք վերացարկվել իրավիճակից։ Այսպես կոչված «թայմ-աութ» վերցրեք։
