Թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդությունը (ԹՔՕՀ) վտանգավոր ախտորոշում է, որն առավել հաճախ հանդիպում է ծխող մարդկանց մոտ: Սակայն վերջերս այն սկսել են ախտորոշել նաեւ չծխողների մոտ: Ըստ գերմանական Wunderweib ամսագրի, դրա պատճառը կարող է թաքնված լինել ռիսկի այնպիսի գործոնների մեջ, ինչպիսիք են պասիվ ծխելը, գենետիկ հակումը, օդի աղտոտվածությունը, ավտոմեքենաների արտանետումները եւ հաճախակի շնչառական վարակները (օրինակ՝ թույլ իմունային համակարգի պատճառով):
Ավելին, հետազոտությունները ցույց են տվել, որ նիտրիտով մշակված մթերքների (օրինակ՝ երշիկեղենի) հաճախակի օգտագործումը նույնպես մեծացնում է ԹՔՕՀ-ի զարգացման ռիսկը:
Ռիսկի խմբերը
ԹՔՕՀ-ն ավելի հաճախ է հանդիպում, քան ասթման, թոքաբորբը եւ թոքերի քաղցկեղը միասին վերցրած, եւ այս հիվանդությամբ կարող է տառապել 40 տարեկանից բարձր բոլոր մարդկանց քառորդ մասը: Տղամարդիկ ավելի հաճախ են հիվանդանում, քան կանայք: Առավել հաճախ հիվանդությունն առաջին անգամ ծագում է 40-55 տարեկան հասակում: Ռիսկի խմբում են նաեւ ծխողները եւ այն մարդիկ, ովքեր աշխատավայրում ստիպված են շնչել պոտենցիալ վտանգավոր հոտեր եւ գոլորշիներ:
ԹՔՕՀ-ի ախտանիշները
ԹՔՕՀ ունեցող շատ հիվանդներ չեն գիտակցում, որ հիվանդ են, քանի որ ախտանիշները սովորաբար շատ դանդաղ են զարգանում:
Ժամանակագրական կարգով ԹՔՕՀ-ի ախտանիշները մոտավորապես այսպես են դրսեւորվում՝
- ծանր շնչառություն ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության ժամանակ,
- հազ եւ խորխ,
- բրոնխների գերզգայունություն (հաճախ թոքերի ինֆեկցիաներ են առաջանում),
- քաշի կորուստ, աշխատունակության անկում,
- մկանային զանգվածի թուլացում,
- սրտանոթային համակարգի փոփոխություններ,
- թթվածնային հյուծում (հիպոքսեմիա),
- ոտքերի այտուց,
- պարբերաբար բորբոքում օրգանիզմում,
- հորմոնների (հատկապես տեստոստերոնի) արտադրության նվազում:
Պացիենտների 40-70%-ը նաեւ բախվում են հոգեբանական խնդիրների, ինչպիսիք են տագնապը եւ դեպրեսիան:
Բուժվո՞ւմ է արդյոք ԹՔՕՀ-ը
Հիվանդությունը համարվում է անբուժելի, սակայն գրագետ եւ ժամանակին սկսված բուժումը կարող է բարելավել կյանքի որակը եւ դանդաղեցնել հիվանդության ընթացքը:
