Ցիստիտը տարածված հիվանդություն է, որն հիմքում ընկած է միզապարկի լորձաթաղանթի բակտերիային բորբոքումը:
Ցիստիտն ավելի հաճախ զարգանում է կանանց մոտ (քանի որ կանանց միզուկը կարճ է, լայն և տեղակայված է հետանցքին մոտ), սակայն կարող է հանդիպել ինչպես տղամարդկանց, այնպես էլ երեխաների շրջանում: Ցիստիտը սովորաբար զարգանում է միզուկի բորբոքման հետ միասին (ուրետրիտ):
Բժիշկ-ուրոլոգ Գևորգ Գրիգորյանի խոսքով հանրության շրջանում ցիստիտ անվանում են միզուղիների հետ կապված ցանկացած շեղում, կլինի հաճախամիզություն, դժվարացած միզարձակում, արյունային միզարձակում: Սակայն առողջական խնդիրներից խուսափելու համար չպետք է առաջնորդվել ենթադրություններով և հարկավոր է դիմել բժշկի:
Ի՞նչ է ցիստիտը
Ցիստիտը միզապարկի լորձաթաղանթի բորբոքումն է: Հաճախ ցիստիտի հիմքում ընկած է բակտերիային վարակը՝ որպես միզուղիների վարակի տեղային դրսևորում:
Ցիտիտը կարող է առաջանալ նաև սեռական հարաբերությունից հետո: Նման դեպքերում գանգատները սովորաբար ի հայտ են գալիս հարաբերությունից հետո մինչև 12 ժամվա ընթացքում:
Հիվանդությունն ավելի հաճախ հարուցվում է աղիներում ապրող աղիքային ցուպիկ (E. Coli) բակտերիայով:
Ցիստիտի առաջացման այլ պատճառներից են՝
- սեռական ճանապարհով փոխանցվող հիվանդություններ (ՍՃՓՀ)
- ճառագայթային բուժում
- որոշ դեղեր
- օճառներում, լոգանքի փրփուրներում և սպերմիցիդներում առկա քիմիական նյութեր:
Ցիստիտի ախտանիշները
Ցիստիտի հիմնական ախտանիշներն են՝
- միզելու սուր մշտական ցանկություն
- միզելիս այրոցի զգացում կամ ցավեր (ավելի հաճախ՝ միզելու ավարտին)
- հաճախամիզություն
- զուգարան գնալիս մեզի միայն փոքր քանակների միզում
- որովայնի ստորին շրջաններում բութ ցավ
- մեզի ուժեղ տհաճ հոտ, պղտոր կամ արյունային մեզ
- ջերմության բարձրացում:
Եթե ձեզ մոտ նկատել եք այս գանգատները, անպայման դիմեք ձեր բժշկին, այլապես չբուժված ցիստիտը կարող է բարդանալ պիելոնեֆրիտով:
Ցիստիտի բուժումը
Բակտերիային ծագման ցիստիտի բուժումը սովորաբար անցկացվում է հակաբիոտիկներով:
Բժիշկը ձեզ կնշանակի նաև հանգիստ (անկողնային ռեժիմ) և առատ ջրի ընդունում: Ինքնօգնության որոշ միջոցներ կարող են օգնել ձեզ, որ մեղմացնեք միզարձակության հետ կապված գանգատները:
Ցիստիտի կանխարգելումը
Ցիստիտի կանխարգելումը ներառում է մեծ դժվարություն չներկայացնող որոշ քայլեր՝
- առատ ջրի ընդունում
- միզել՝ ցանկություն առաջանալուց անմիջապես հետո
- միզել՝ սեռական հարաբերությունից անմիջապես հետո
- օրական առնվազն մեկ անգամ ցնցուղ ընդունել (ծայրահեղ դեպքում՝ լվանալ սեռական օրգանները)
- կրել ոչ թե արհեստական, այլ բամբակյա ներքնազգեստ
- զուգարանից օգտվելիս և ընդհանրապես պահպանել անձնական հիգիենայի կանոնները
- կանանց դեպքում՝ միզելուց հետո սեռական օրգանները մաքրել առջևից դեպի ետ (հետանցք), այլ ոչ թե հակառակ ուղղությամբ:
