Կապիկի ծաղիկը հազվագյուտ վարակիչ հիվանդություն է, որն առաջանում է օրթոպոքսվիրուսների սեռի ԴՆԹ վիրուսով: Նրա ամենամոտ և ամենահայտնի «ազգականը» վարիոլա վիրուսն է, որը համարվում է պարտված ամբողջ աշխարհում։ Վարակի վերջին հաստատված բռնկումը եղել է 1978 թվականին, իսկ 1980 թվականին ԱՀԿ-ն պաշտոնապես հայտարարեց հիվանդության ամբողջական վերացման մասին։
Հիվանդությունը հայտնաբերվել է նաև Աֆրիկայի սահմաններից դուրս. 2003թ.-ին ԱՄՆ-ում 70 մարդ հիվանդացել է կապիկի ջրծաղիկով, ենթադրաբար վարակված կրծողների հետ շփման պատճառով: Հիվանդությունը նախկինում հայտնաբերվել է նաև Իսրայելում՝ 2018 թվականին, Մեծ Բրիտանիայում՝ 2018, 2019 և 2021 թվականներին, Սինգապուրում՝ 2019 թվականին և ԱՄՆ-ում՝ 2021 թվականին։
«Ռուսաստանում ձեռնարկված հակահամաճարակային միջոցառումների շնորհիվ հնարավոր է եղել կասեցնել կապիկի վիրուսի տարածումը»,- այս մասին հայտնել են Սանկտ Պետերբուրգի Ռոսպոտրեբնադզորի գրասենյակից։
Ըստ ԱՀԿ-ի սեպտեմբերի 23-ի դրությամբ ամբողջ աշխարհում գրանցվել է կապիկի ջրծաղիկի ավելի քան 64000 դեպք: Համաճարակի սկսվելուց ի վեր դրանից 26 մարդ է մահացել։
Վարակման նոր դեպքերի մասին հաղորդումներ են ստացվել ԱՄՆ-ից, որտեղ հայտնաբերվել է ավելի քան 24,5 հազար վարակված (սեպտեմբերի 16-ի 23,1 հազարի դիմաց), մեծ մասը Կալիֆոռնիայում (4,7 հազար) և Նյու Յորքում (3,8 հազար): Ուկրաինայում երրորդ դեպքն է գրանցվել. Ավելի վաղ (սեպտեմբերի 17-ին) հայտնի էր դարձել Չունցին քաղաքից (Չինաստան) վարակված անձի մասին։
Սինգապուրի շրջակա միջավայրի առողջության ինստիտուտի գիտնականները պարզել են, որ կապիկի ջրծաղիկի վիրուսի կրողները կարող են վարակել ուրիշներին երեք շաբաթվա ընթացքում: Հետազոտության համաձայն՝ հիվանդների մաշկը և թոքերը նոր պաթոգեն մասնիկներ են արտադրում, որոնք տարածվում են հիվանդի շուրջը:
Վիրուսը կարող է հանգեցնել նեյրոֆիզիոլոգիական բարդությունների զարգացման, ինչպես պարզվել է Բեթեսդայում (ԱՄՆ) Կաթվածի և նյարդաֆիզիոլոգիական խանգարումների ուսումնասիրման ազգային ինստիտուտի մի խումբ նեյրոֆիզիոլոգների կողմից: Բարդությունները կարող են ներառել, օրինակ, էնցեֆալիտ, մենինգիտ և նեյրոպաթիկ ցավ: Դա պայմանավորված է նրանով, որ վարակը թափանցում է մարդու նյարդային համակարգ։
Կապիկի ծաղիկի դեմ պատվաստումը կսկսվի Չինաստանի Հոնկոնգում հոկտեմբերի 5-ին: Տեղական իշխանությունները խորհուրդ են տալիս պատվաստել ռիսկի խմբում գտնվող մարդկանց՝ բուժաշխատողներին, լաբորատորիայի աշխատողներին, մի քանի գործընկերների հետ սերտ հարաբերությունների մեջ մտնող մարդկանց: 120 հազար մարդ կկարողանա պատվաստվել։
Հիշեցնենք, որ ԱՀԿ Եվրոպան և Եվրահանձնաժողովը (ԵՀ) կապիկի ծաղիկը որակել են որպես «հանրային առողջության համաշխարհային անդրսահմանային սպառնալիք» Եվրոպայում:
Հիշեցնենք նաև, որ Medmedia.am-ի հետ զրույցում Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման ազգային կենտրոն (ՀՎԿԱԿ) տնօրենի տեղակալ Գայանե Սահակյանը նշել էր, որ առկա է կապիկի ծաղիկի դեմ հատուկ պատվաստանյութ, որը վաղուց կար․
«Ամեն մի հիվանդության համար սպեցիֆիկ պատվաստանյութ է լինում։ Երկերներն իրենք են ձեռք բերում, հիմնականում այն պարագայում, եթե իրենց մոտ կան դեպքեր և չեն ուզում, որ հիվանդությունը տարածվի, մեզ մոտ մենք դեռ դեպք չենք գրանցել,և այս պահի դրությամբ մենք չենք էլ քննարկում պատվաստանյութը ձեռք բերելու հարցը»,-նշել էր նա։
Ս․ Ա․
