Երեխայի մայրիկը ինչպե՞ս կարող է իմանալ, որ երեխայի լեզվի սանձիկը կարճ է։
Լեզվի սանձիկը տեղակայված է լեզվի տակ։
Այն իրենից ներկայացնում է լորձաթաղանթի ծալք՝ էպիթելային հյուսվածք, որը բերանի խոռոչի ստորին հատվածը միացնում է լեզվի ստորին մասին։ Այն կարծես օգնում է լեզուն պահել բերանում։
Լեզվի սանձիկի երկարությունը տարբեր կծվածքների ժամանակ 21 մմ է։ Սակայն հնարավոր է այն ի ծնե կարճ լինի։
Սովորաբար ուշադիր և տեղեկացված մայրիկը լեզվի սանձիկի կարճ լինելը կարող է նկատել անգամ նորածնային շրջանում, երբ երեխան լաց է լինում։ Կամ հաճախ այն կարող է խանգարել կուրծքը բռնելուն, կուլ տալուն, քանի որ կարճ սանձիկը կարող է սահմանափակել լեզվի շարժունակությունը։
Լեզվի կարճ սանձիկը կարո՞ղ է փոխանցվել ժառանգաբար:
Այո´, կարող է ժառանգաբար փոխանցվել, սակայն ժառանգականությունը միակ գործոնը չէ։
Ըստ էության այն համարվում է բնածին խնդիր, և հանդիպում է 1/1000 հարաբերակցությամբ, սակայն պատճառները կարող են լինել նաև էնդոգեն՝ մինչծննդյան շրջանում՝ հղիության 2-րդ ամսվա ընթացքում, երբ ձևավորվում են այսպես ասած «լեզվի կմախքն» ու բերանի խոռոչը, տարբեր ոչ բարենպաստ գործոնների ազդեցությամբ սանձիկը կարող է կարճ մնալ, ամբողջապես չձևավորվել, ինչը կարող է խանգարել կլման ակտին, նաև խոսքին, քանի որ լեզուն խոսքային ապարատի կարևորագույն օրգաններից մեկն է, և կարճ սանձիկը սահմանափակում է նրա շարժունակությունը։
Իսկ ի՞նչ անել, երբ կարճ է լեզվի սանձիկը:
Լեզվի սանձիկի կարճ լինելը, ինչպես վերը նշվեց, կարող է խոչնդոտել կլման ակտին, կամ դժվարություն ստեղծել արտասանության, խոսքի համար, սակայն ոչ միշտ է ցուցված հատել լեզվի սանձիկը, շատ հաճախ բավական է կատարել արտաբերական որոշակի վարժություններ, և այն հատելու կարիք էլ չի լինում, քանի որ, ինչպես նշեցինք, սանձիկը էպիթելային հյուսվածք է և ունի որոշակի առանձգականություն։
Սակայն երբեմն լինում է նաև կյանքի ցուցում այն հատելու, քանի որ խանգարում է կլման ակտին, կամ այնքան կարճ է, որ դժվար է վերև բարձրանում, և այս դեպքում որոշ հնչյունների արտասանություն կարող է երեխայի մոտ չստացվել, օրինակ «Ռ» հնչյունը։
Գոյություն ունի՞ հստակ սահմանված տարիք լեզվի սանձիկը կտրելու համար։
Սովորաբար, եթե կա ցուցում, ապա այն հատում են նույնիսկ ծննդատանը, քանի որ կարող է խանգարել սնվելուն՝ ավելորդ դժվարություններ ստեղծելով մոր և մանկան համար։
Սակայն հաճախ պատահում է, որ երեխան այս կամ այն հնչյունը սխալ է արտասանում / հիմնականում ռ հնչյունը/ , այցելում է լոգոպեդի խորհրդատվության, և պարզվում է երեխան ունի կարճ լեզվի սանձիկ: Լոգոպեդը, որոշակի խաղ-վարժությունների միջոցով կարող է պարզել երեխայի լեզվի շարժունակությունը, որպեսզի հասկանա՝ սանձիկի կարճ լինելը որքանով կխանգարի արտասանությանը։
Վերը նշեցինք, որ այն էլաստիկ է և կարող է որոշ «մարզումներից» հետո ավելի շարժունակ դառնալ և հատման անհրաժեշտություն չլինի։ Ինչևէ, հստակ տարիք սահմանված չէ հատման համար։
Ինչպե՞ս է իրականացվում սանձիկի հատումը:
Ցուցման առկայության դեպքում՝ ծննդատանը նեոտատոլոգի կամ մանկաբույժի, հետագայում լոգոպեդի կողմից երեխան ուղղորդվում է մանկական վիրաբույժի մոտ, իսկ ավելի ցանկալի է դիմածնոտային վիրաբույժի, ով հատումն իրականացնում է տեղային անզգայացմամբ՝ վիրաբուժական միջամտություն կատարելով։